ile razy
  • gdzie są Karaiby?
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dziwna rzecz z tymi Karaibami. Nie ma takiego hasła w USJP ani w Polańskim, nie ma w Słowniku nazw własnych Jana Grzeni, starym ani nowym leksykonie PWN, nie ma w internetowych encyklopediach PWN-u i WIEM. Wszędzie są za to Karaibi (Karaibowie) jako plemię. I kiedy tak teraz sobie o tym myślę, to wymyśliłem, ze sformułowania typu perła Karaibów czy muzyka Karaibów mogą tworzyć dopełniacz od nazwy plemienia (Karaibowie), a niekoniecznie od nazwy regionu (Karaiby?). Nawet Federacja Wschodnich Karaibów, choć przyznam, że na siłę, też mogłaby obyć się bez mianownika Karaiby.
    Słowo Karaiby – z tego, co udało mi się znaleźć – występuje wewnątrz kilku haseł na stronach encyklopedii PWN oraz na stronach Wielkiej internetowej encyklopedii multimedialnej WIEM. Z kontekstów wynika, że raczej nie ma wątpliwości, że chodzi o mianownik w postaci Karaiby i że jest to określenie regionu. Tylko gdzie ten region jest i dlaczego słowa – jako samodzielnego hasła – nie ma w słownikach? Czyżby coś z nim było nie tak?
  • historia PRL-u
    10.09.2007
    10.09.2007
    Czy poprawnie jest powiedzieć historia PRL czy historia PRL-u? Czy może oba zwroty są poprawne?
    Proszę o pomoc.
  • inbred i hybryd
    26.04.2002
    26.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam pytanie dotyczące słów inbred i hybryd. Czy mogę nimi (w tekście naukowym) zastąpić wyrażenia: linia wsobna i mieszaniec? Według niektórych opinii jest to stosowanie żargonu czy też propagowanie anglicyzmów, jednak wydaje mi się, że w długim tekście lepiej używać synonimów, a nie powtarzać za każdym razem: „Mieszaniec A okazał się lepszy od mieszańca B, jednak w porównaniu z mieszańcami C i D…”.
    Sprawdziłam, że obydwa słowa wystepują w słownikach języka polskiego i encyklopediach. Co ciekawe, słowo inbred jest traktowane jako synonim procesu chowu wsobnego, a nie jako równoważnik osobnika (osobników – w hodowli roślin – linii wsobnej) uzyskanego takimi właśnie metodami. Tymczasem hybryd oznacza roślinę lub zwierzę będące mieszańcem.
    Będę bardzo wdzięczna za rozstrzygnięcie tej kwestii.
    Z poważaniem –
    RBK
  • internet i Sieć
    18.06.2015
    18.06.2015
    Szanowni Państwo,
    usłyszałem kiedyś opinię, że jeśli założymy, że słowo internet piszemy wielkimi literami (pomijam tutaj, na ile słusznie), to sieć jako synonim również. Wydaje mi się, że nie ma zasady, która nakazywałaby zawsze postępować w taki sposób, tzn. pisać wielką literą słowa o tej samej referencji, co nazwa własna. Na przykład SO wyróżnia pod tym względem nazwy geograficzne (jak Stary Kontynent), ale nie rozciąga tej reguły szerzej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Joe
    27.05.2003
    27.05.2003
    Mam nieustające wątpliwości dotyczące odmiany imion i nazwisk obcych. Tym razem gnębi mnie wątliwość, czy imię Joe należy odmieniać, czy też pozostawiać nieodmienne. Wydaje mi się, że kiedyś słyszałam o zaleceniu nieodmieniania tego imienia, ale – o ile pamiętam – w Przygodach Tomka Sawyera jest mowa o Joem. Z kolei w Korpusie Języka Polskiego znalazłam wyrażenie „w wykonaniu Joe Cockera”. Co zatem robić z tym Joe(m)? Jak rozwiązać problem Joe(go)?
    Z poważaniem,
    Anna Strzałkowska
  • klient, przedsiębiorca, podatnik

    17.03.2023
    17.03.2023

    W administracji coraz częściej używa się sformułowań „klient” „przedsiębiorca” zamiast słowa „podatnik”. Z tego też wynika moje pytanie, czy właściwe jest wyrażenie razem „klienci i przedsiębiorcy” jako zamiennik sformułowania „podatnicy”, czy powinno stosować się je osobno?

    Z wyrazami szacunku

    Adrian Bujak

  • Lapończycy czy Samowie?
    11.05.2005
    11.05.2005
    Piszę pracę magisterską dotyczącą Samów, czyli Lapończyków. W Słowniku języka polskiego odnalazłam słowo Lapończyk, nie ma natomiast wyrazu Sam. Jednak członkowie tej grupy etnicznej uważają określenie Lapp za obraźliwe i domagają się używania nazwy Sami. Większość badaczy przychyla się do tej prośby i np. w całej literaturze angielskojęzycznej w ostatnich latach zamiast wyrazu Lapp pojawia się Sami. Co myślą Państwo o takich słowach jak Sam, Samowie, samski?
  • Liczebnik ułamkowy 7030/355608 słownie…
    29.01.2016
    29.01.2016
    Mam problem, z którym nie mogę sobie poradzić. Chodzi mi o słowne zapisywanie ułamków i zasad przy tym obowiązujących. Jeśli chodzi o ułamki proste, to nie ma z tym problemu, gorzej gdy ułamek jest złożony z wielu cyfr, np. 7030/355608.
    Jak zapisać taki ułamek słownie w zdaniu:
    (…) I sprzedaje 7030/355608 działki o nr…. ?
    Dziękuję z góry za pomoc
    Janusz Bogacz
  • łatwo palny czy łatwopalny?
    26.09.2002
    26.09.2002
    Przewozimy w cysternie (bagażniku) materiały/przedmioty łatwo palne czy łatwopalne? Przychyliłabym się raczej do drugiej wersji, tylko po pierwsze nie wiem, na ile jest to słuszne, a po drugie – jeśli takie jest, to jak to uzasadnić?
    Pozdrawiam
  • ławica Scarborough

    16.02.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać jak poprawnie zapisać nazwę "ławica Scarborough"? O ile nie ulega wątpliwości, że "Scarborough" piszemy z dużej litery, o tyle samo słowo "ławica" w niektórych źródłach pisane jest z małej litery, a w innych z dużej. Ponadto, pisząc w tekście o ławicy po raz kolejny (a więc pomijając człon "Scarborough") powinniśmy napisać "ławica" czy "Ławica"?

    Z góry uprzejmie dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego